100 jaar Frans Muthert #6: Ina en Aeilke
De strijd in de levensmiddelenbranche leidt in de loop van de jaren ´70 tot een climax, waarbij enkele grote bedrijven en winkelketens een monopolie positie innemen en voortaan de prijzen bepalen. Dat is de doodsteek voor veel kleine middenstanders, die een eeuw lang langs het kanaal de bevolking in hun levensonderhoud hebben voorzien. Het is dan vooral nog een kwestie van wie de langste adem heeft. En wie niet groot is, moet slim zijn…
Zo houdt de familie Muthert het hoofd in moeilijke tijden trots boven water. Frans Muthert heeft het pand aan de Schoolstraat inmiddels van zijn moeder, Trijntje Muthert-Alvering, gekocht. De verkoopakte wordt op 1 mei 1974 bij notaris Gerrit Grutterink in Borger vastgelegd.
In 1976 slaat het noodlot onverwacht toe. Frans Muthert wordt ziek en overlijdt in november 1977 aan de gevolgen van longkanker. Hij is pas vijftig jaar. Zijn vrouw Ina Muthert-Homan besluit na het overlijden van haar man de zaak voor te zetten. Gelukkig schiet zoon Aeilke te hulp. Aeilke Muthert is opgegroeid in de kruidenierszaak en is als peuter wel eens uit het ledikant geklommen om van de pepermuntjes in de etalage te gaan snoepen… Het vak van winkelier ligt hem dus wel.
Op dat moment studeert hij aan de HEAO in Groningen. “Maar in het jaar dat mijn vader ziek was, heb ik veel geholpen met de winkel en heb ik meer feeling gekregen voor het vak”, vertelt hij. Na een jaar besluit Aeilke zijn moeder in de winkel bij te staan. En van het een komt het ander… In 1980 gaat hij samen met zijn moeder een VOF aan. Zo maakt de derde generatie Muthert in het familiebedrijf zijn opwachting.
De slijterij en de groothandel van de familie Muthert aan de Schoolstraat 48 na de verbouwing van 1981.
Rechts ervan ligt het oude café, dat dan al een tijd gesloten is. De ruimte wordt later gebruikt door Marleen Kamphuijs,
Aeilke´s vrouw, die er vanaf 2012 het ´Art-Huijs´ runt, een atelier voor schilderscursus en workshops zilveren sieraden.
In de jaren ´70 bestaat het familiebedrijf aan de Schoolstraat in Musselkanaal uit de slijterij en de groothandel. De zelfbedieningszaak is dan al een tijd gesloten, evenals het oude café ernaast. De voormalige café-ruimte biedt vanaf dan met name vele jaren onderdak aan het postkantoor en daarna aan kleine, startende bedrijven. Het accent komt in de winkel vanaf deze tijd vooral op de slijterij te liggen. De familie Muthert besluit de zaak grondig te vernieuwen. De winkel wordt in 1981 geheel verbouwd en een deel van de zelfbedieningszaak en pakhuis wordt bij de winkel aangetrokken. Ook wordt er weer een kantoorruimte gemaakt. Aeilke manifesteert zich vanaf dan als leverancier van speciale dranken, waaronder een ruime uitbreiding van het assortiment wijn. Kort daarvoor heeft hij het ´slijtersvakdiploma´ gehaald en in de slijterij wil hij zijn kennis en kunde graag met de klanten delen.
En dat pakt goed uit. De slijterij biedt in de jaren ´80 ook ruimte voor zo´n 150 soorten bieren, die hoofdzakelijk uit het buitenland komen. Maar dat niet alleen… Want Aeilke wil als ondernemer wat speciaals aan zijn zaak toevoegen. Van elke biersoort heeft hij daarom de bijbehorende glazen
in voorraad. Het nieuwe ´bierconcept´ wordt enthousiast ontvangen. Zoiets kent men in de verre omtrek niet. Na de eerste ´hausse´ groeit het aantal biersoorten zelfs uit tot zo´n tweehonderd. Als de belangstelling daarna afneemt, brengt Aeilke het assortiment terug tot een vijftigtal bieren.
Ook op andere vlakken onderscheidt hij zich als slijterij. Dat betreft niet alleen de ontelbare likeurtjes en sherry´s die al van oudsher in de winkel te verkrijgen zijn. Maar als wijnexpert gooit hij eveneens hoge ogen. Het bijzondere en exclusieve karakter van de winkel staat daarbij altijd voorop. “Ook dan zoek ik naar aparte dingen en reis ik bijvoorbeeld naar Sicilië en ontdek daar op de hellingen van de Etna een leuke wijn”, vertelt Aeilke. “Die neem ik dan mee naar huis. Natuurlijk, zo´n wijn blijft voorlopig liggen, omdat de wijn dan nog onbekend is. Maar zodra iemand een Italiaanse zakenrelatie heeft of een Italiaans menu wil maken, kan ik een bijzondere Italiaanse wijn leveren.”
Het 70-jarig jubileum van de slijterij, wijnhandel en groothandel Frans Muthert wordt in 1988 op grootse wijze gevierd
door het familiebedrijf. En natuurlijk zijn er tal van jubileum-aanbiedingen. Maar ook wie iets speciaals zoekt,
kan eveneens in de winkel terecht. Voor een Franse wijn uit 1889 bijvoorbeeld.
“Wij willen een zo breed mogelijk assortiment hebben en als het even kan en verantwoord is, ook in de diepte”, zegt Aeilke over zijn aanpak. “We zijn altijd op zoek naar aparte dingen. Vaak weet ik precies waar die vandaan komen, omdat ik op de plaats van oorsprong ben geweest. Bijhouden van je literatuur is natuurlijk belangrijk, maar eigen ervaring is, dachten we, nog veel beter. Daarom bezoeken zowel mijn moeder Ina en ik veel bedrijven, zoals distilleerderijen, bierbrouwerijen en wijngebieden in binnen- en buitenland en kunnen wij iedereen die iets bijzonders wil – een apart wijntje, een bijzonder likeurtje of een afwijkend biertje – altijd van dienst zijn en iets meer vertellen dan alleen de prijs.”
“Als ondernemer moet je een goed gevoel hebben voor waar kansen liggen,” Op het gebied van catering werpt hij zich op als verhuurder van ´mobiele biertaps´ voor evenementen en als toeleverancier van wijnen en bier aan horecabedrijven in de omgeving. De wijnflessen kunnen desgewenst van speciale etiketten worden voorzien. Ook biedt het exclusieve assortiment de mogelijkheid tot het verzorgen van passende relatiegeschenken voor bedrijven. Zo vernieuwt hij de groothandelsfunctie van het familiebedrijf en zorgt ervoor dat de onderneming bij de tijd blijft.
Om zijn slagkracht als zelfstandig ondernemer te versterken wordt Aeilke lid van ´De Echte Groninger Slijters´, een overkoepelende organisatie die centraal inkoopt voor haar leden, voor mailings zorgt en proeverijen organiseert. De samenwerking bevalt hem. Aeilke wordt gevraagd om lid te worden van de landelijke organisatie “Wijndomein” en tevens vragen ze hem om ook bestuurslid te worden. Door fusies verandert de naam in ´Gilde Wijnhuis. Daarna gaat hij verder met drie bestuursleden om Euroslijter´ te starten en na een fusie vervolgens als ´Uw TopSlijter´ verder te gaan . Maar hij vaart als winkelier wel een geheel eigen koers, die vooral bepaald wordt door zijn ervaring, inzicht en intuïtie. “Ik ben nog een onafhankelijke slijter”, zegt Aeilke. “Veel slijters die vroeger zelfstandig waren, zijn nu aangesloten bij een slijterijketen waarin wordt voorgeschreven hoe en wanneer wat verkocht mag worden onder welke voorwaarden. Maar als zelfstandig ondernemer bepaal ik dat zelf.”
